Na današnji dan: Idoli objavili “Odbranu…”
Jugoton je, na današnji dan 1982,objavio drugi album beogradske grupe Idoli pod nazivom “Odbrana i poslednji dani”. Obzirom da debitantsko eponimno izdanje iz ’81. nosi oznaku “mini album”, ovo se, zapravo, smatra prvim njihovim cjelovitim muzičkim projektom.
Za snimanje u studijima Radio Beograda s kućnim inžinjerom tona Miletom Piletom Miletićem, tijekom prethodne jeseni i zime, utrošili su oko 400 radnih sati, što predstavlja onovremeni rekord, ali se ni kasnije nije često događao tako temeljit rad.
Da nije bio uzaludan pokazuju rezultati: časopis Džuboks je “Odbranu i poslednje dane” proglasio albumom godine, a Idole grupom godine. Čak je britanski NME grupu Idoli stavio na četvrto mjesto najvećih nada te godine (ispred grupa Yello i UB 40), na osnovu ovog izdanja.
Kao autori pjesama potpisani su članovi grupe, Vlada Divljan (gitara, piano, vokal), Srđan Šaper (sintisajzer, vokal), Nebojša Krstić (udaraljke, vokal) i Zdenko Kolar (bas), ali ipak uz najveću Divljanovu kreatorsku ulogu. U radu autorski nije sudjelovao samo novi bubnjar Kokan Popović, zamjena za Božu Jovanovića, koji je napustio grupu.
Foto: Goranka Matić
Fotografija s poleđine bookleta reizdanja
Od ukupno 13 pjesama na albumu, posebno su se izdvojile ‘Kenozoik‘ (Krstić, Divljan, Šaper), ‘Rusija‘ (Divljan), ‘Nebeska Tema‘ (Divljan) i ‘Moja si‘ (Divljan, Šaper).
Baveći se temama koje nisu ranije bile svojstvene za domaći pop i rock, kao što su pravoslavlje i reference na “Velikog Vođu” (u pjesmi “Poslednji dani” koja se trebala zvati ‘Maršal‘), u dijelu javnosti Idoli su izazvali i negativne reakcije, ali one nisu utjecale na globalnu ocjenu da je album “Odbrana i poslednji dani” vrhunsko djelo, magnum opus beogradskog sastava i jedno od najintrigantnijih izdanja domaćeg rocka 80-ih. Godinama unazad, u raznim anketama ovaj album je proglašen za najznačajnije izdanje ikada na ovim prostorima.
Iako originalno rješenje za omot nije prošlo tadašnju cenzuru, niti zamjensko nije bilo ništa manje intrigantno. Fotografkinja i dizajnerica, Goranka Matić, koja je uradila omot, otišla je u Narodni muzej Srbije u Beogradu i napravila fotografiju koja je kasnije korištena za omot. Izabrali su detalj sa tkanine na ikoni svetog Nikole. Pozadina omota predstavlja detalj sa zlatne pozadine ikone. U unutrašnjosti sa lijeve strane je bila fotografija sastava.
Prvi put je korištena ćirilica na albumu, slična onoj iz Miroslavljevog evanđelja.
U junu 2022. godine Croatia records objavila je luksuzno remasterizovano reizdanje ovog antologijskog albuma.
