Dokumentarni film “Priča o Subi”
I posle 25 godina od smrti Mitra Subotića Sube njegova muzika boji svaki kutak života onoga ko je sluša, njegov talenat ulepšava misao da je sve moguće, a reči i duh podstiču da sve što radimo ima smisla – reči su kojima je autor filma Vladimir Bajić opisao radnju svog dokumentarca.
Drugačiji po svemu, a najviše po svom stvaralaštvu, Suba je svuda oko sebe širio duh umetnosti i muzikalnosti drugačiji od svega što se do tada stvaralo.
Režiju dokumentarnog filma “Priča o Subi” potpisuje Andrej Milinović, a montažu tona i slike Zoran Nikolić.
Mitar Subotić Suba (Novi Sad, 23. jun 1961 — Sao Paulo, 2. novembar 1999) bio je srpski muzičar, kompozitor i muzički producent. Pseudonim Rex Ilusivii koristio je od početka karijere do 1995. godine.
Pohađao je osnovnu školu „Žarko Zrenjanin” u Novom Sadu. Diplomirao je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Potom je na Radio Beogradu pohađao kurs elektronske muzike i napravio prve snimke kombinujući elektroniku i sintisajzere. Bio je producent čuvenih albuma muzike novog talasa Ekatarine Velike, Haustora i Marine Perazić osamdesetih godina prošlog veka. Za delo „The Dreambird, In The Mooncage“ 1988. godine nagrađen je UNESKO nagradom za promociju kulture. Nagrada se sastojala od stipendije za tromesečno istraživanje afro-brazilskih ritmova u Brazilu. Nedugo potom, Subotić je emigrirao u Sao Paulo. U Brazilu je ostvario uspešnu karijeru kao producent. Poginuo je 2. novembra 1999. u požaru koji je zahvatio njegov studio.
Pohađao je osnovnu školu „Žarko Zrenjanin” u Novom Sadu. Završio je nižu muzičku školu, odsek harmonika. Orkestar škole koju je pohađao, bio je uspešan u tadašnjoj Jugoslaviji i u inostranstvu. Prvi bendovi u kojima je svirao kao klavijaturista bili su „96%“ i „20. vek“. Diplomirao je na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, odsek za kompoziciju i orkestraciju. Već tokom studija pokazao je interesovanje za elektronsku muziku. Po diplomiranju, otišao je u Beograd i pohađao kurs elektronske muzike koji je vodio Pol Pinjon (Paul Pignon), britanski saksofonista na privremenom radu u Beogradu. U to vreme, pod uticajem muzike Erika Satija i Brajana Ina, počeo je da eksperimentiše različitim zvukovima.
Od 1983. godine, od pseudonimom Rex Ilusivii, Subotić je jednom nedeljno dostavljao svoje snimke Dušanu Gojkoviću – Goji, uredniku kultnih emisija na Radio Novom Sadu – „Ju pop scena“ i „Novi vidici“. Tek nakon godinu dana, otkrio je identitet i prezentovao svoj rad u Novom Sadu, Beogradu, Zagrebu, Ljubljani, Sarajevu i Subotici.
U to vreme počeo je i da sarađuje sa već afirmisanim muzičarima – sa čuvenim strip crtačem Zoranom Janjetovim snimio je pesmu Jeti, sa Milanom Mladenovićem, frontmenom grupe Ekatarina velika, obradio je hit Džejmsa Brauna „Seks mašina“ (Sex Machine). Singlove je snimio sa Igorom Popovićem iz grupe Džakarta („Arabia“) i Marinom Perazić („Plava jutra“).
Subotićev debi album Disillusioned, nakon odbijanja velikih izdavačkih kuća tadašnje Jugoslavije, izdat je 1987. godine, povodom 30 godina postojanja emisije „Randevu sa muzikom“, Radio Novog Sada. Tiraž albuma bio je 500 primeraka. Numere na A strani ove ploče pored Subotića sviraju Milan Mladenović, Uroš Šećerov, Branka Parlić, Masimo Savić i Zoran Radomirović. B strana sa temom „Thanx Mr. Rorschach – ambijenti na muziku Erika Satija“, svojevrstan je omaž muzici ovog francuskog kompozitora.
Već u to vreme, Subotić je radio muziku za televizijske emisije i pozorišne predstave. Godine 1985. producirao je album „Bolero“, grupe Haustor, debi albume grupa Heroina i La strada. Usledila je saradnja sa grupom Oktobar 1864 na albumu „Igre bojama“ i grupom Ekatarina velika, album Samo par godina za nas. Za ambijentalnu instalaciju „The Dreambird, In The Mooncage“, snimljenu u Parizu 1988. godine, Mitar Subotić dobio je nagradu UNESKO fonda za promociju kulture. Ovu instalaciju radio je sa Goranom Vejvodom.
Godine 1990, Subotić se nastanio u Sao Paolu, u Brazilu. Brzo se uklopio u muzički život nove sredine i počeo da komponuje i snima muziku za pozorište, modne revije, reklame. Istovremeno je radio i kao studijski muzičar i producent. Sarađivao je i sa brazilskim muzičarima Bebel Gilberto, Cibelle, Joao Parahyba i drugim. U radu je tradicionalne brazilske ritmove kombinovao sa elektronskom muzikom. U proleće 1994. godine, sa Milanom Mladenovićem počinje projekat Angel’s Breath. Album je snimljen u Brazilu, a izdat u Srbiji. Ovo je poslednji projekat Milana Mladenovića, koji je iste godine umro u Beogradu.
Album „São Paulo Confessions“, Subotić je izdao 1999. godine. Ovaj album objavljen je i u Evropi, SAD i Japanu. Na dan promocije albuma u Sao Paolu, u studiju Mitra Subotića izbio je požar. Pokušavajući da spase materijal iz studija, Subotić je izgubio život.
„Tanto Tempo“, album brazilske pevačice Bebel Gilberto, snimljen u produkciji Mitra Subotića, izdat je 2000. godine. Postao je najprodavaniji album brazilske muzike u Americi, a Bebel Gilberto dobila je 3 Gremi nagrade za ovaj album.
U Limanskom parku u Novom Sadu, u znak sećanja danas se nalazi spomen-ploča sa njegovim imenom. Kreiran je Subinom plato, na samom ulasku u Limanski park, postavljena je minimalistička skulpture u znak sećanja na umetnika.
